Cytologia Klasyczna czy Cytologia Płynna LBC
Cytologia to procedura profilaktyczna stosowana w przesiewowym wykrywaniu wczesnych zmian komórkowych w szyjce macicy. Te zmiany mogą sugerować obecność raka szyjki macicy lub stanu przedrakowego. Badanie to odgrywa istotną rolę w profilaktyce i wczesnym wykrywaniu tego rodzaju nowotworów, ponieważ pozwala na szybką interwencję i leczenie, gdy rak jest jeszcze w stadium łatwym do wyleczenia.
Cytologia może również pomóc w identyfikacji infekcji wirusowych, takich jak infekcja wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV), który jest główną przyczyną raka szyjki macicy. Dla kobiet, które miały wcześniej nieprawidłowe wyniki cytologii lub zostały zdiagnozowane z nieprawidłowościami komórkowymi, regularne wykonywanie cytologii pozwala na monitorowanie skuteczności leczenia i wczesne wykrywanie ewentualnego nawrotu choroby.
Wykonanie regularnych badań cytologicznych zgodnie z zaleceniami ginekologa jest istotne dla zapewnienia zdrowia reprodukcyjnego i prewencji raka szyjki macicy.
Zazwyczaj zaleca się, aby kobiety rozpoczęły regularne badania cytologiczne nie później niż w wieku 25 lat lub w momencie rozpoczęcia aktywności seksualnej. Badania powinno się powtarzać co 1-3 lata.
Cytologia klasyczna i cytologia płynna LBC (Liquid-Based Cytology) to dwa główne podejścia diagnostyczne.
Ważnym aspektem wykonania badania cytologicznego jest odpowiedni moment w cyklu miesiączkowym. Wskazane jest przeprowadzenie badania w środku cyklu, po upływie co najmniej 4 dni od ostatniego dnia miesiączki, ale nie później niż 4 dni przed spodziewanym rozpoczęciem kolejnej miesiączki.
Dodatkowo na 4 dni przed planowanym badaniem nie zaleca się stosowania żadnych leków dopochwowych. Na dobę przed badaniem należy powstrzymać się od współżycia, stosowania irygacji pochwy, używania tamponów oraz nie zaleca się wykonywania badania ginekologicznego lub przezpochwowego badania ultrasonograficznego.
W przypadku wystąpienia stanu zapalnego pochwy zaleca się wyleczenie tego stanu przed przystąpieniem do badania cytologicznego. Wszelkie odstępstwa mogą mieć bezpośredni wpływ na wynik badania cytologicznego.
Cytologia klasyczna to tradycyjna metoda badania komórek pochwy i szyjki macicy. Procedura polega na pobraniu próbki komórek za pomocą specjalnej szczoteczki, które są następnie nakładane na szkiełko mikroskopowe w celu dalszej analizy.
Po zebraniu próbki, komórki są umieszczane na szkiełku w sposób, który umożliwia ich równomierne rozprowadzenie. Następnie szkiełko jest poddawane specjalnym procesom chemicznym, takim jak barwienie, które pomaga w identyfikacji różnych struktur komórkowych pod mikroskopem.
1. Dostępność i koszty
Cytologia klasyczna jest często bardziej dostępna i tańsza w porównaniu do zaawansowanych technik diagnostycznych, co pozwala na jej szerokie stosowanie, zwłaszcza w regionach o ograniczonym dostępie do zaawansowanej opieki zdrowotnej.
2. Łatwość przetwarzania
Próbki komórkowe pobierane do cytologii klasycznej są stosunkowo łatwe do przygotowania i przetworzenia, co sprawia, że jest to szybka metoda diagnozowania zmian komórkowych.
1.Subiektywność interpretacji.
Interpretacja wyników cytologii klasycznej często zależy od umiejętności i doświadczenia patologa. Istnieje ryzyko, że różni patolodzy mogą różnie interpretować te same próbki, co może prowadzić do różnic w diagnozie.
2. Brak standaryzacji technik zbierania próbek.
Technika zbierania próbek może wpłynąć na jakość i interpretację wyników cytologii. Nieprawidłowe pobranie próbki może prowadzić do fałszywie ujemnych lub fałszywie dodatnich wyników.
3. Ograniczona czułość i swoistość.
Cytologia klasyczna może nie zawsze skutecznie wykrywać wszystkie nieprawidłowości komórkowe. Mogą wystąpić fałszywie ujemne wyniki, które nie wykrywają istniejących zmian, oraz fałszywie dodatnie wyniki, które mogą sugerować obecność zmian, które w rzeczywistości nie istnieją.
1.Większa dokładność.
Cytologia płynna LBC ma mniejszą szansę na wyniki fałszywie ujemne, co oznacza większą skuteczność w wykrywaniu zmian patologicznych.
2. Szczególnie przydatna w specyficznych przypadkach.
Cytologia płynna jest zalecana szczególnie u pacjentek, które często wykazują stany zapalne po badaniu cytologicznym, oraz u tych, które są w ciąży, mają wkładkę domaciczną lub rozpoznaną nadżerkę szyjki macicy.
3. Możliwość równoczesnego badania obecności wirusa HPV.
Z tej samej próbki komórek można jednocześnie zbadać obecność wirusa HPV, co pozwala na szybszą diagnostykę i skuteczniejsze planowanie leczenia. Próbki są przechowywane przez 30 dni. Jeśli wynik cytologii jest nieprawidłowy można zadzwonić do laboratorium i zlecić oznaczenie HPV bez konieczności kolejnej wizyty.
1.Koszty
Cytologia płynna może być droższa niż tradycyjna cytologia klasyczna ze względu na dodatkowe koszty związane z płynem utrwalającym i specjalistycznymi urządzeniami do przetwarzania próbek.
2. Ograniczona dostępność
W niektórych regionach, zwłaszcza tych o mniejszym zasobie finansowym i infrastrukturalnym, może być ograniczona dostępność cytologii płynnej z powodu wysokich kosztów i braku odpowiednich zasobów technicznych.
Cytologia Płynna LBC | Cytologia Klasyczna |
Materiał pobrany z szyjki macicy, zabezpieczony w płynie konserwującym | Pobrany materiał jest bezpośrednio nakładany na specjalne szkiełko podstawowe |
Wysoka czułość- materiał jest zachowany w lepszym stanie przez dłuższy czas | Niższa czułość w porównaniu do cytologii LBC |
Z jednego pobrania materiału można wykonać wiele badań bez konieczności kolejnej wizyty u lekarza | Konieczność kolejnej wizyty i pobrania próbki materiału w celu wykonania dodatkowego badania |
Charakteryzuje się wysokim wskaźnikiem detekcji (wskaźnik wykrywania) | Niższa wartość wskaźnika detekcji (wskaźnik wykrywania) |
Pobrane komórki rozmieszczone są w polu mikroskopowym równomiernie na cienkiej warstwie, wartość diagnostyczną zapewnia także czyste tło | Komórki rozmieszczone są nierównomiernie, często w skupiskach co utrudnia ocenę diagnostyczną |
Polskie Towarzystwo Ginekologów i Położników (PTGiP) zaleca stosowanie cytologii płynnej LBC jako metody podstawowej u wszystkich kobiet. Jest to związane z szeregiem korzyści, jakie niesie ze sobą ta zaawansowana technologia.
Cytologia płynna LBC stanowi obecnie najlepszą metodę diagnostyczną w wykrywaniu zmian patologicznych w obrębie szyjki macicy. Jej dokładność, skuteczność i możliwość jednoczesnego badania obecności wirusa HPV czynią ją niezwykle cennym narzędziem w profilaktyce zdrowia kobiet. Warto zatem skorzystać z tej zaawansowanej technologii w celu zapewnienia sobie jak najwyższego standardu opieki zdrowotnej.